دانشگاه آزاد اسلامی شامل 22 دانشکده است که توضیحات مربوط به هر کدام در این قسمت قابل مشاهده می باشد.
دانشکدگان کشاورزی، آب، غذا و فراسودمندها یک جامعۀ یادگیری پویا و یک منبع دانش ملّی در علوم باغبانی محیطی، صنایع غذایی و تغذیه انسانی، کشاورزی پایدار و سیستمهای تغذیۀ پایدار است. برنامههای تحقیقاتی و آموزشی این دانشکدگان بر تولید پایدار گیاهان و حیوانات، رژیمهای غذایی مغذی که سلامت و رفاه جامعه را ارتقا میدهند، و مسائل تجاری و ایمنی حوزۀ تأمین مواد خوراکی و کشاورزی متمرکز است.
دانشکدگان هوش مصنوعی و فناوریهای اجتماعی و پیشرفته تاکید بر آموزش و تربیت نیروی انسانی توانمند و متعهد در زمینه هوش مصنوعی و کامپیوتر و زمینههای مرتبط از جمله مهندسی برق و مهندسی پزشکی دارد. در سالهای اخیر، هوش مصنوعی در تمام زیر حوزههای استاندارد خود از جمله بینایی ماشین، تشخیص و تولید گفتار، پردازش زبان طبیعی (درک و تولید)، سیستمهای چند عاملی، یادگیری عمیق و شبکه مولد تخاصمی، بازیها و رباتیک پیشرفتهای عمدهای داشته است. تحول در شبکههای اجتماعی، تجارت الکترونیک، ارائه توصیههایی برای خرید، اخبار یا سرگرمی، حوزه سلامت و مالی هرچند رشد قابل توجهی داشته است، لیکن در ابتدای مسیر خود ميباشند. فنآوریهای هوش مصنوعی به روشهای متعددی امیدوارکننده و نگرانکننده از حوزه دانشگاهی به دنیای واقعی منتقل شدهاند. دانشکدگان مذکور با تمرکز بر روی "مبانی آموزشی، پژوهشی و کاربردی" منطبق با استانداردهای کیفی تخصصی در سطح جهانی میباشد. تاکید بر نگاه مسئله محور،كمك به توسعۀ تحقيقات علمي، همكاريهاي محلي و بينالمللي و مشاركت مؤثر در خدمت به جامعه و محيط منطقهای از جمله شایستگیهای موردانتظار برای فارغالتّحصیلان این دانشکدگان است
توسعه ارتباطات علمی با دانشگاهها و مراکز بینالمللی فعال در زمینه معدن، نفت و گاز و انرژی، مدیریت و راهبری تجهیز و راهاندازی آزمایشگاهها و مراکز تحقیقاتی در دانشکده ¬های مذکور، ارتقاء کیفیت و تبدیل شدن به دانشکده ¬های پیشتاز در منطقه بهمنظور تربیت نیروهای متخصص، خلاق و متعهد مورد نیاز صنایع عظیم و استراتژیک معدن، نفت و انرژی از اهداف اصلی این دانشکدگان میباشد.
دانشکدگان مهندسی ساخت و فنّاوریهای صنعتی، به نیازهای صنعت برای راه حلهای نوآورانه و بهبود مستمر در فرآیندهای تولید، فناوریهای مکانیکی و روباتیک، کنترل کیفیت و سیستمهای ساخت پاسخ میدهد. همچنین دانشجویان در این دانشکدگان میآموزند که کارمندان، تجهیزات، مواد، اطلاعات و انرژی را برای پاسخ نوآورانه به نیازها و اطمینان از تولید روان، مؤثّر و کارآمد مدیریت کنند.
دانشکدگان صنعت ساختمان و محیط زیست به جنبه های مختلف مرتبط با محیط انسان ساخت و محیط طبیعی و روابط بین آنها می پردازد. این دانشکدگان یکی از کانون های ملی در صنعت ساخت و ساز، محیط زیست، علوم کاربردی و طبیعی، مهندسی و حرفه ای است که به چالشها و نیازهای مرتبط با حوزه های سیاستگذاری، برنامه ریزی، طراحی، اجرا، نظارت و نگهداشت می پردازد. دانشکدگان ضمن پرداختن به ارائه پاسخهای کاربردی و راهکارهای نوآورانه و فناورانه، توامان در فرآیند حل مسائل نسبت به آموزش افرادی دانشمند و توانمند در حوزه های تخصصی مبادرت می ورزد.
با پیشرفت های چشمگیر علوم و فناوری های نوظهور و با توجه به نیاز جوامع، مرزهای بین رشته های مختلف علوم پایه و علوم انسانی در حال محو شدن هستند. حل چالشهای پیش روی بشر نیازمند نوآوری و رویکرد تعاملی و تحول آفرین بین رشته ها دارد. تلفیق و خلق جریان دانشی جدید از فناوری های کوانتومی، علوم زیستی، ریاضیات و علوم کامپیوتر، علوم شناختی، شیمی، نانو فناوری، فیزیک و علوم زمین می توانند فرصتهای جدیدی را بوجود آورند. دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به جایگاه مهم خود در عرصه آموزش عالی کشور، بهمنظور ایجاد همافزایی علمی و شبکه ای فراساختاری، ارتقاء پاسخگویی به نیازهای جامعه، انجام پژوهش های اثر گذار، مأموريت گرايی آمايش محور و در نهایت ارتقای کیفیت و کارآمدی دورههای تحصیلی با ایجاد دانشکدگان علوم و فناوری های کوانتومی و زیست اجتماعی نظام علمی خود را بازآرایی کرده است تا دانشجویان را برای کار در دنیای پیچیده و بین رشتهای امروز آماده کند
تأسیس دانشکدههاي موضوعي ارتباطات، حملونقل و لجستیک میتواند منجر به بهینهسازی سیستمهای مرتبط شود. لجستیک و حمل و نقل در توسعه و پیشرفت کشور نقشی محوری بازی میکند و باعث کاهش هزینهها و کارآمدی در زنجیرهتأمینها میشود. ارتباطات نيز برای سامانههای حملونقل پیشرفته ضروری است؛ بنابراین، مشاهده شدهاست که افزایش و پیشرفت یکی، به توسعه بیشتر دیگری میانجامد.
توسعه اقتصادی، وابسته به توسعه حمل¬ونقل می¬باشد و اگر امروزه در جهان از خدمات حمل¬ونقل تحت عنوان صنعت یاد می¬شود، نشانه گستردگی و اهمیت این خدمات به عنوان حلقه اتصال صنایع با یکدیگر و عامل ارتباط میان بازارهای مصرف و تولید می¬باشد، بر همین اساس،که همبستگی و پیوند میان نظام حمل¬ونقل و فرآیند توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع آنچنان حساس و پیچیده است که کارشناسان اقتصادی، صنعت حمل¬ونقل را به عنوان نیروی محرکه توسعه؛ و بهره وری و توانافزایی آن را زمینه¬ساز توسعه پایدار می¬دانند.
حوزه ارتباطات و حمل¬ونقل، با زیربخش¬های زمینی (ریلی و جاده¬ای)، هوایی، دریایی، ترکیبی، غیرموتوری، شبکه فناوری اطلاعات و ارتباطات، و شبکه¬های توزیع و انتقال، پایه اصلی توسعه پایدار، متعادل و متوازن محسوب می¬شود و تمامی عرصه¬های تولید، توزیع و مصرف در گستره جغرافیایی ملی، منطقه¬ای و بین¬المللی را پوشش می¬دهد. لذا رسالت اصلي اين دانشكدگان ارزشافزايي در تمامي زنجيرۀ مرتبط صنعت حمل و نقل كشور كه شامل دانشجويان و اساتيد اين دانشگاه نيز ميباشد ميشود.
مهارت و کارآفرینی
ابعاد و کارکردهای دانشکدگان مهارت و کارآفرینی عبارتاند از: شناسایی نیازهای آموزشی و حرفهای و توانافزایی فنی، حرفهای، کاربنیان، مهارتی و تربیت مربی خبره و کارآفرین متناسب با نیاز حال و آینده به شیوههای حضوری و نیمه حضوری در سطوح استانی، ملی، منطقهای و بینالمللی متناسب با مقتضیات بومی و آمایش سرزمینی با ضریب بالای اشتغالپذیری و کارامادگی فارغ التحصیلان، استقرار چارچوب صلاحیت حرفهای ملی جهت تضمین کیفیت، حضور فعال و مؤثر در رویدادهای معتبر علمی، مهارتی و کارآفرینی ملی و بینالمللی در سطوح دانشجویی و اساتید، ارائه خدمات مشاوره شغلی و آموزشی مورد نیاز دانشجویان و کارآموزان.
متناظر با مرحله تمدن اسلامی راهاندازی شده است. مأموریت اصلی این دانشکدگان، همافزایی تمامی علوم و هویتبخشی به فعالیتهای آموزشی و پژوهشی با محوریت موضوعات زبانشناسانه و مطالعه ارکان تمدنساز از قبیل فرهنگ ملل، گردشگری و میراث، معماری و شهرسازی، تاریخ و باستانشناسی، جغرافیا و محیط زیست برای تحقق تمدن نوین اسلامی است.
متناظر با مرحله جامعه اسلامی راهاندازی شده است. مأموریت اصلی این دانشکدگان، جهتدهی و هویتبخشی به فعالیتهای آموزشی و پژوهشی در عرصۀ هنر، ارتباطات، رسانه، زبان فارسی و موضوعات مرتبط با تربیت اسلامی و سلامت اجتماعی برای تحقق جامعۀ اسلامی مطلوب است.
این دانشکدگان متناظر با مرحله دولت اسلامی راهاندازی شده است. مأموریت اصلی این دانشکدگان، جهتدهی و هویتبخشی به فعالیتهای آموزشی و پژوهشی در راستای تحقق مدل حکمرانی اسلامی با عنایت به تمام ابعاد آن اعم از حقوقی، مدیریتی، اقتصادی و اجتماعی خواهد بود.
ابعاد و کارکردهای دانشکدگان تعلیم و تربیت اسلامی عبارتاند از: تحول علوم تربیتی در دانشگاه و ارتقای دانش و تعلیم و تربیت و تحول در روشها و برنامهها و سیاستهای تربیتی و توسعه فناوریها، نوآوریها و خدمات تربیتی در کشور و حرکت در جهت بسترسازی برای اشتغال دانشبنیان در حوزههای تربیتی و تبدیل دانشگاه به بازیگر و مرجعی مهم در عرصه دانش، پژوهش، فناوری نوآور با رویکرد بومی و حکمتمدار.
ابعاد و کارکردهای دانشکدگان مهارت و کارآفرینی عبارتاند از: شناسایی نیازهای آموزشی و حرفهای و توانافزایی فنی، حرفهای، کاربنیان، مهارتی و تربیت مربی خبره و کارآفرین متناسب با نیاز حال و آینده به شیوههای حضوری و نیمه حضوری در سطوح استانی، ملی، منطقهای و بینالمللی متناسب با مقتضیات بومی و آمایش سرزمینی با ضریب بالای اشتغالپذیری و کارامادگی فارغ التحصیلان، استقرار چارچوب صلاحیت حرفهای ملی جهت تضمین کیفیت، حضور فعال و مؤثر در رویدادهای معتبر علمی، مهارتی و کارآفرینی ملی و بینالمللی در سطوح دانشجویی و اساتید، ارائه خدمات مشاوره شغلی و آموزشی مورد نیاز دانشجویان و کارآموزان.
دانشکدگان فرهنگ و زندگی میکوشد با نگاهی جدید به دروس اصطلاحاً عمومی، چارچوبی بدیع و مؤثّر را جهت ارائۀ این دروس، ضمن بازنگری توأمان محتوا و قالب ارائه نماید. رسالت اصلی دانشکدگان فرهنگ و زندگی، برقراری پیوند واقعی میان آموزههای دروس مذکور با سبک زندگی در موضوعات گوناگون فردی و اجتماعی و با عنایت به ارزشهای اصیل اسلامی- ایرانی است.
دانشکدگان علوم پزشکی دارای بخشهای گروههای تخصّصی با اعضای هیأت علمی مرتبط است که بیمارستانهای آموزشی- خدماتی دانشگاه آزاد اسلامی را نیز تحت پوشش قرار میدهد. دانشکدگان پزشکی با در اختیار داشتن اعضای هیأت علمی مجرب و دلسوز و بهخصوص آموزش مستقیم توسط اساتید بالینی سعی بر تقویت هرچه بیشتر بنیه علمی و اخلاقی فارغالتحصیلان خود دارد؛ بهطوریکه دانشآموختگان این دانشکدگان سالانه و با آماری قابل توجّه در آزمون دستیاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رشتههای مختلف پذیرفته میشوند. دانشکدگان پزشکی برنامۀ ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر پزشکی و ورود به عرصه فلوشیپی و دستیاری تخصصی را در دستور کار دارد.